Hiện nay trên địa bàn tỉnh Hà tĩnh đã phát hiện 8 ca nghi mắc sởi; Địa bàn phường Trung Lương ngày 24/3/2024 đã phát hiện ca nghi mắc bệnh sởi. Bệnh Sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút gây ra và bệnh rất dễ lây lan vì vậy có thể tạo thành các ổ dịch tại các lớp học, cộng đồng hoặc trong bệnh viện khi có một trường hợp mắc bệnh và có thể lan rộng trên cộng đồng. Vậy Trạm y tế phường Trung lương tuyên truyền hướng dẫn bà con cách phòng, chống và phát hiện sớm các ca nghi ngờ mắc sởi.
1. Nguyên nhân gây bệnh:
Bệnh sởi do virut sởi thuộc nhóm Paramyxon virus gây nên. Đây là virut có sức chịu đựng kém, dễ bị tiêu diệt bởi các thuốc sát khuẩn thông thường, ánh sáng mặt trời… virut sởi tồn tại ở họng và máu bệnh nhân từ thời kì ủ bệnh đến sau khi phát ban một thời gian ngắn. Bệnh rất dễ lây, thường gặp ở trẻ em, gây viêm long ở kết mạc mắt, đường hô hấp, tiêu hoá và các phát ban đặc hiệu.
2. Đường lây:
Người là nguồn bệnh duy nhất, lây trực tiếp qua đường hô hấp. Đặc biệt ở trẻ em chưa có miễn dịch, trẻ từ 2 đến 6 tuổi dễ mắc bệnh nhiều.
3. Triệu chứng của bệnh sởi:
- Thời kì ủ bệnh: 10-12 ngày.
- Thời kì khởi phát:
+ Hội chứng nhiễm khuẩn: Sốt 38,5ºC đến 40ºC, Nhức đầu, mệt mỏi…
+ Hội chứng xuất tiết niêm mạc:
*Mắt: Kết mạc đỏ, phù mí mắt, chảy nước mắt, sợ ánh sáng.
*Hô hấp: Sổ mũi, hắt hơi, khàn tiếng, ho khan, có khi có ít đờm.
*Tiêu hoá: Nôn, đi ngoài phân lỏng.
+ Có hạt nội bang: Trên nền niêm mạc má đỏ hồng nổi lên những chấm trắng, nhỏ, đường kính khoảng 1mm.
- Thời kì toàn phát:
+ Sốt cao 39ºC - 40ºC, có thể mê sảng co giật, trẻ ho nhiều, viêm nhiễm và xuất tiết đường hô hấp, chảy nước mắt, có nhiều ghèn mắt.
+ Phát ban với đặc điểm:
Là ban dát sẩn, màu đỏ, hồng hay tía. Hình tròn hạt hình bầu dục, to bằng hạt đậu, hay cánh bèo tấm, sờ vào mềm, mịn như tấm vải nhung, giữa các ban sởi có các khoảng da lành.
Thứ tự mọc ban:
*Ngày thứ nhất: Ban sởi mọc ở chân tóc, sau tai, sau gáy, trán, má, đầu, mặt, cổ.
*Ngày thứ hai: Ban mọc tới ngực, lưng và hai tay.
*Ngày thứ ba: Ban mọc xuống bụng và hai chân.
Ban sởi tồn tại hai đến ba ngày rồi lặn theo trình tự đã mọc để lại trên da những vết thâm vằn như da hổ, da báo. Khi ban lặn các dấu hiệu lâm sàng khác giảm dần.
4. Biến chứng:
Virut sởi phá huỷ lớp biểu mô niêm mạc và hệ thống miễn dịch, làm giảm lượng Vitamin A, do đó trẻ có nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm khác.
- Bội nhiễm: Viêm phổi, viêm phế quản, viêm thanh quản, viêm tai giữa.
- Thần kinh: Viêm não sau sởi.
- Suy dinh dưỡng do ăn uống kiêng khem.
- Loét miệng: Các vết loét ở trong miệng, môi lưỡi, vết loét có màu đỏ, được phủ một lớp trắng rất đau. Vết loét có thể sâu, rộng làm cho trẻ ăn khó khăn.
- Chảy nước mắt.
- Mờ giác mạc, đây là dấu hiệu nguy hiểm có thể do thiếu Vitamin A.
5. Phòng bệnh:
- Tiêm vacxin cho trẻ là cách phòng bệnh chủ động và hiệu quả nhất.
- Phát hiện sớm và cách ly trẻ bị sởi. Trẻ em mắc bệnh không được đến trường học, người lớn không được đến các nơi làm việc trong vòng 7 ngày sau khi mắc.
- Hạn chế tiếp xúc với nguồn bệnh.
- Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân , đặc biệt sát khuẩn mũi họng hàng ngày bằng các dung dịch sát khuẩn thông thường, bằng nước muối sinh lí.
- Thực hiện vệ sinh môi trường sống, đảm bảo nhà cửa sạch sẽ, thông thoáng.
- Tập cho trẻ thói quen rửa tay bằng xà phòng sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn.
6. Điều trị chăm sóc tại nhà bằng cách:
Cho người bệnh nghĩ ngơi phòng thoáng, tránh gió lùa;
Ăn lỏng, ấm, ăn nhiều bữa trong ngày, đủ chất dinh dưỡng, uống nhiều nước đặc biệt là nước hoa quả;
Vệ sinh răng, miệng, mũi, họng, nhỏ mắt nhiều lần trong ngày bằng dung dịch Natriclorid 0.9%; Thay quần áo hàng ngày;
Điều trị các triệu chứng nếu có, Chỉ dùng kháng sinh khi có chỉ định của y bác sỹ;
Theo dõi sát tình trạng của người bệnh (Đặc biệt thời gian ban sởi bay mà còn sốt), biểu hiện sốt cao, li bì, hoặc vật vã kích thích, ho nhiều khó thở, ăn uống kém, tiêu chảy nhiều cần đưa ngay đến cơ sở y tế nơi gần nhất để được xữ trí kịp thời tránh biến chứng nặng nề.
Rất mong bà con lưu ý để phòng và phát hiện bệnh kịp thời./.